Nấm vùng kín ở nữ giới: Nguy cơ lây nhiễm và lời khuyên từ bác sĩ

Nấm vùng kín, đặc biệt là do nấm Candida albicans, là một trong những bệnh lý phụ khoa phổ biến nhất ở nữ giới trên toàn thế giới. Theo Tổ chức Y tế Thế giới và các nghiên cứu y học tại Việt Nam, có đến 75% phụ nữ từng mắc ít nhất một lần nhiễm nấm vùng kín trong đời, và tỉ lệ tái phát có thể lên tới 40-50%. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ về bệnh, nguy cơ lây nhiễm, hướng xử lý, bảo vệ sức khỏe sinh sản.

Nấm vùng kín là gì? Nguyên nhân gây bệnh

Nấm Candida albicans thường sống cân bằng trong môi trường âm đạo lành mạnh. Khi môi trường này mất cân bằng do nhiều nguyên nhân, nấm sẽ phát triển quá mức gây viêm nhiễm đặc trưng bởi cảm giác ngứa rát, khí hư bất thường.

Nguyên nhân chính gây mất cân bằng và phát triển nấm vùng kín gồm:

• Thay đổi hormone: Mang thai, chu kỳ kinh nguyệt, tiền mãn kinh hoặc sử dụng thuốc tránh thai làm thay đổi môi trường âm đạo.
• Dùng thuốc kháng sinh dài ngày: Diệt khuẩn có lợi gây mất cân bằng hệ vi sinh.
• Vệ sinh vùng kín không đúng cách: Thụt rửa sâu, dùng xà phòng hoặc dung dịch vệ sinh có độ pH cao làm mất cân bằng pH âm đạo.
• Quan hệ tình dục không an toàn: Lây nhiễm qua hoạt động tình dục hoặc sử dụng đồ dùng cá nhân chung.
• Bệnh lý nền: Bệnh tiểu đường, suy giảm hệ miễn dịch (HIV, ung thư).
• Môi trường ẩm ướt, mặc quần áo chật, ẩm: Tạo điều kiện cho nấm sinh sôi phát triển.

Triệu chứng và dấu hiệu nhận biết

Khi nấm Candida phát triển quá mức, các triệu chứng thường xuất hiện rõ ràng và có thể ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt hàng ngày như:

• Ngứa ngáy dữ dội trong và ngoài âm đạo, thực tế là dấu hiệu điển hình dễ nhận biết nhất. Ngứa thường tập trung nhiều hơn vào ban đêm và sau khi quan hệ.
• Khí hư (dịch tiết âm đạo) ra nhiều, có màu trắng đục, vón thành cục giống bã đậu, không có mùi hoặc mùi hơi khó chịu.
• Đau rát hoặc bỏng khi đi tiểu và khi quan hệ tình dục.
• Sưng đỏ, phù nề vùng môi âm đạo, có thể có các nốt mẩn đỏ hoặc trắng lan rộng ra vùng bẹn, đùi.
• Trường hợp nhiễm nặng có thể gây chảy máu âm đạo sau khi quan hệ.

Một số trường hợp, triệu chứng không điển hình hoặc đồng thời có các viêm nhiễm khác gây khó khăn trong chẩn đoán. Do đó, phải khám và làm các xét nghiệm chuyên sâu để xác định chính xác nguyên nhân.

>>> Có thể bạn quan tâm: Trễ kinh 1 tuần có sao không? Chuyên gia chỉ ra 9 nguyên nhân và cách khắc phục

Bệnh có ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản như thế nào?

Nấm vùng kín không chỉ gây khó chịu mà còn có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng sinh sản của chị em:

• Viêm nhiễm lan rộng: Nấm có thể lan xuống tử cung, vòi trứng, gây viêm phần phụ và làm tắc vòi trứng – nguyên nhân hàng đầu gây vô sinh ở phụ nữ.
• Ảnh hưởng môi trường âm đạo: Nấm phát triển phá vỡ cân bằng pH và hệ vi sinh vật, tạo điều kiện cho các vi khuẩn gây viêm sinh dục khác phát triển, làm giảm khả năng thụ thai.
• Gia tăng nguy cơ các bệnh lây truyền qua đường tình dục: Nấm vùng kín làm suy giảm sức đề kháng tại âm đạo, tạo điều kiện cho các mầm bệnh khác như lậu, giang mai, sùi mào gà… dễ xâm nhập hơn.
• Lây nhiễm cho bạn tình và gây tái phát: Nếu không điều trị đồng thời, vi khuẩn nấm có thể lây nhiễm qua lại giữa vợ chồng, gây viêm nhiễm dai dẳng, ảnh hưởng đến đời sống tình dục và sinh sản.
• Phụ nữ mang thai: Nếu không được điều trị kịp thời, nấm vùng kín có thể gây viêm nhiễm dẫn đến sinh non, vỡ ối sớm hoặc lây sang trẻ sơ sinh.

Như vậy, tuy nấm vùng kín không trực tiếp gây vô sinh, nhưng ảnh hưởng gián tiếp thông qua các biến chứng viêm nhiễm, tắc vòi trứng và làm giảm chất lượng môi trường sinh sản.

Khi nào cần đi khám và điều trị?

Nếu bạn thấy có các triệu chứng như ngứa rát vùng kín kéo dài, khí hư bất thường, đau rát khi quan hệ hoặc đi tiểu, bạn nên đến gặp bác sĩ phụ khoa, sản phụ khoa để được:

• Khám lâm sàng, đánh giá triệu chứng.
• Lấy mẫu dịch âm đạo làm xét nghiệm soi trực tiếp, nhuộm, phát hiện nấm và các tác nhân khác.
• Được tư vấn phác đồ điều trị phù hợp, tránh tự ý mua thuốc, lạm dụng sai thuốc gây nhờn thuốc hoặc tái phát.

Đặc biệt những trường hợp mang thai, trẻ em, người suy giảm miễn dịch càng cần được khám sớm.

Điều trị bệnh nấm vùng kín

Khi bị nấm vùng kín, việc điều trị đúng cách và kịp thời là rất cần thiết để giảm nhanh triệu chứng và ngăn ngừa tái phát. Tùy theo mức độ và tình trạng bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định thuốc đặt, thuốc bôi hoặc thuốc uống phù hợp. Người bệnh cần tuân thủ hướng dẫn sử dụng thuốc và lưu ý thay đổi thói quen sinh hoạt để bảo vệ sức khỏe vùng kín hiệu quả.

• Sử dụng thuốc chống nấm dưới dạng thuốc đặt âm đạo, thuốc uống hoặc thuốc bôi ngoài da. Thuốc sẽ giúp tiêu diệt nấm, giảm triệu chứng và ngăn ngừa lan rộng viêm.
• Kết hợp các thuốc giảm ngứa, kháng viêm nếu cần thiết.
• Điều trị đồng thời bạn tình để tránh tái phát và lây nhiễm.
• Tuân thủ nghiêm ngặt liệu trình, không tự ý bỏ thuốc giữa chừng.
• Kiêng quan hệ khi đang điều trị để tránh lây lan và giúp cơ thể hồi phục.

Phòng ngừa và giữ gìn sức khỏe vùng kín

Phòng ngừa và giữ gìn sức khỏe vùng kín đóng vai trò thiết yếu giúp chị em hạn chế tối đa nguy cơ mắc nấm Candida cũng như các bệnh viêm nhiễm phụ khoa khác.

• Vệ sinh vùng kín đúng cách, chỉ rửa ngoài bằng nước ấm hoặc dung dịch pH phù hợp, tránh thụt rửa sâu.
• Thay quần lót hàng ngày, chọn chất liệu cotton thoáng mát, không mặc đồ bó sát.
• Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, bổ sung probiotic và hạn chế đồ ngọt, kích thích.
• Quản lý bệnh lý nền (đái tháo đường, suy giảm miễn dịch).
• Khám phụ khoa định kỳ, không tự mua thuốc điều trị tại nhà.
• Kiêng quan hệ trong thời gian điều trị, đảm bảo điều trị bạn tình đồng thời.

Những trường hợp cụ thể bác sĩ Tăng Đức Cương từng thăm khám liên quan tới bệnh nấm mà chưa có con

Bác sĩ CKII Tăng Đức Cương là một chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực sản phụ khoa và hỗ trợ sinh sản, từng tiếp nhận nhiều trường hợp phụ nữ bị nấm vùng kín gây khó khăn trong sinh con:

• Trường hợp 1: Một bệnh nhân nữ 28 tuổi, trước đó liên tục bị ngứa, ra khí hư trắng và đã điều trị tại nhà không khỏi. Sau khi đến trung tâm của bác sĩ Cương, qua xét nghiệm phát hiện nhiễm nấm Candida mức độ nặng gây viêm lan rộng lên vòi trứng. Sau khi điều trị triệt để nấm kết hợp hỗ trợ điều trị viêm nhiễm vòi trứng, bệnh nhân đã thụ thai thành công sau 6 tháng.
• Trường hợp 2: Bệnh nhân 32 tuổi, tiền sử nấm âm đạo tái phát nhiều lần, có biểu hiện đau vùng chậu, khó chịu khi quan hệ. Qua thăm khám, bác sĩ phát hiện bệnh nhân còn bị viêm cổ tử cung do nhiễm thêm một số vi khuẩn khác. Sau khi dùng phác đồ phối hợp điều trị nấm và các vi khuẩn gây viêm, phối hợp phục hồi hệ vi sinh đường sinh dục, bệnh nhân được tư vấn hỗ trợ sinh sản và hiện đã có con khỏe mạnh.
• Trường hợp 3: Một phụ nữ 35 tuổi bị nhiễm nấm vùng kín kèm theo suy giảm miễn dịch do tiểu đường, dẫn đến viêm nhiễm kéo dài và khó có thai. Sau khi bác sĩ Cương hỗ trợ điều chỉnh sức khỏe toàn diện, kiểm soát đái tháo đường và điều trị dứt điểm nấm cùng các viêm nhiễm khác, bệnh nhân bắt đầu có dấu hiệu mang thai sau 8 tháng.

Những kinh nghiệm này cho thấy việc phát hiện sớm, điều trị đúng hướng và quản lý tốt tình trạng nấm vùng kín cùng bệnh lý liên quan sẽ giúp cải thiện rõ rệt khả năng sinh sản.

Giải đáp thắc mắc thường gặp (FAQs)

1. Nấm vùng kín có phải chỉ do quan hệ tình dục gây ra không? Nấm Candida tồn tại tự nhiên trong âm đạo và có thể phát triển do nhiều nguyên nhân, không chỉ do quan hệ tình dục. Tuy nhiên, quan hệ tình dục không an toàn có thể làm tăng nguy cơ lây nhiễm và tái phát.
2. Tôi bị nấm vùng kín có thể quan hệ tình dục được không? Khi đang bị viêm nhiễm, không nên quan hệ để tránh làm tăng nặng tình trạng và lây nhiễm cho bạn tình. Nên điều trị dứt điểm rồi mới nên sinh hoạt.
3. Nấm vùng kín có gây vô sinh không? Nấm Candida không trực tiếp gây vô sinh nhưng có thể dẫn đến viêm nhiễm lan rộng, làm tắc vòi trứng và tạo điều kiện cho bệnh lý khác gây vô sinh phát triển.
4. Tôi có thể tự mua thuốc chữa nấm được không? Không nên tự ý mua thuốc hoặc dùng mẹo dân gian khi chưa xác định chính xác nguyên nhân và mức độ bệnh. Việc dùng sai thuốc có thể làm bệnh nặng, tái phát nhanh hơn.
5. Nấm vùng kín có thể chữa khỏi hoàn toàn không? Hoàn toàn có thể chữa khỏi nếu được điều trị đúng phác đồ, tuân thủ hướng dẫn và phối hợp điều trị với bạn tình nếu có quan hệ. Ngoài ra cần phòng ngừa tái phát bằng cách duy trì vệ sinh sạch sẽ và lối sống khoa học.

Tổng kết và lời khuyên từ chuyên gia

Bác sĩ CKII Tăng Đức Cương, chuyên gia sản phụ khoa với nhiều năm kinh nghiệm, nhấn mạnh việc phát hiện sớm và điều trị đúng cách là chìa khóa giúp dứt điểm nấm vùng kín, ngăn ngừa biến chứng và bảo vệ sức khỏe sinh sản. Lời khuyên của bác sĩ tập trung vào việc tuân thủ phác đồ điều trị và duy trì thói quen vệ sinh, phòng ngừa tái phát để đảm bảo vùng kín luôn khỏe mạnh.

• Nấm vùng kín là bệnh phụ khoa phổ biến gây nhiều phiền toái và có thể ảnh hưởng gián tiếp đến khả năng sinh sản.
• Triệu chứng điển hình gồm ngứa ngáy, khí hư bất thường, đau rát khi giao hợp và đi tiểu.
• Không điều trị sớm và triệt để có thể dẫn đến viêm lan rộng, làm tổn thương vòi trứng, tăng nguy cơ vô sinh.
• Phát hiện sớm, tuân thủ điều trị theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa, đặc biệt là chuyên gia như bác sĩ Tăng Đức Cương, sẽ giúp bảo vệ sức khỏe sinh sản hiệu quả.
• Phòng ngừa bằng vệ sinh đúng cách, quan hệ tình dục an toàn, dinh dưỡng lành mạnh và khám phụ khoa định kỳ là những biện pháp thiết yếu.
• Khi có dấu hiệu nghi ngờ, không nên chủ quan mà cần đến ngay các cơ sở y tế uy tín để được tư vấn và điều trị kịp thời.

Theo bác sĩ CKII Tăng Đức Cương, việc phát hiện sớm và điều trị đúng cách là nền tảng quan trọng để kiểm soát và chữa khỏi bệnh nấm vùng kín. Bác sĩ nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tuân thủ phác đồ điều trị, kết hợp với vệ sinh đúng cách và thay đổi thói quen sinh hoạt để ngăn ngừa tái phát. Chị em phụ nữ cần chủ động đến các cơ sở y tế uy tín khi có dấu hiệu nghi ngờ, tránh để bệnh kéo dài gây ảnh hưởng sức khỏe sinh sản và chất lượng cuộc sống.