Khi cầm trên tay tờ kết quả xét nghiệm có chỉ số AMH thấp, nhiều chị em không khỏi hoang mang, thậm chí nghĩ ngay đến kịch bản xấu nhất là buồng trứng đã “hỏng” và cơ hội làm mẹ đã hết. Tuy nhiên thực tế không hẳn như vậy.
- AMH là gì và vai trò của nó trong sức khỏe sinh sản
- AMH thấp có phải là suy buồng trứng sớm?
- Ảnh hưởng thực tế của AMH thấp đến khả năng sinh sản
- Cách chẩn đoán chính xác tình trạng buồng trứng
- Nếu AMH thấp thì nên làm gì?
- Case study thành công tại Đông Đô IVF Center
- Giải đáp thắc mắc thường gặp (FAQ)
Theo bác sĩ Tăng Đức Cương – Giám đốc Đông Đô IVF Center, AMH thấp không nhất thiết đồng nghĩa với việc bạn bị suy buồng trứng sớm, đây chỉ là một tín hiệu cảnh báo cần hiểu đúng để có hành động kịp thời.
AMH là gì và vai trò của nó trong sức khỏe sinh sản
AMH, tên đầy đủ là Anti-Mullerian Hormone, được sản xuất bởi các tế bào trong nang noãn nhỏ ở buồng trứng. Nồng độ AMH trong máu phản ánh số lượng trứng còn lại của người phụ nữ, hay nói một cách dễ hiểu hơn, nó là “kho dự trữ” trứng.
Mức AMH ổn định trong suốt chu kỳ kinh nguyệt, điều này khiến nó trở thành một công cụ xét nghiệm rất đáng tin cậy. Dù vậy, nó chỉ cho biết về mặt số lượng, không phải chất lượng của trứng.
AMH thấp có phải là suy buồng trứng sớm?
Đây là sự nhầm lẫn phổ biến nhất. Thực tế, AMH thấp và suy buồng trứng sớm (POI – Primary Ovarian Insufficiency) là hai khái niệm hoàn toàn khác nhau.
Dự trữ buồng trứng thấp (AMH thấp)
Đây là một tình trạng sinh lý bình thường theo tuổi tác. Khi phụ nữ già đi, số lượng trứng sẽ giảm dần, kéo theo AMH cũng giảm. Tuy nhiên, buồng trứng vẫn hoạt động, vẫn có thể rụng trứng đều và thụ thai tự nhiên, mặc dù số lượng trứng giảm, nhưng vẫn có khả năng có trứng khỏe mạnh để thụ thai.
Suy buồng trứng sớm
Đây là một tình trạng bệnh lý khi buồng trứng ngừng hoạt động trước tuổi 40. Các dấu hiệu điển hình là vô kinh (mất kinh), bốc hỏa, và xét nghiệm cho thấy FSH tăng cao đột biến cùng với AMH rất thấp hoặc không đo được. Về mặt y học, POI được chẩn đoán khi phụ nữ dưới 40 tuổi có:
- Mất kinh ít nhất 4 tháng.
- Nồng độ hormone kích thích nang trứng FSH tăng cao trên 25-40 mIU/mL (đo hai lần cách nhau ít nhất 4 tuần).
- Nồng độ estrogen thấp.
Tóm lại, suy buồng trứng sớm là một chẩn đoán dựa trên các triệu chứng lâm sàng (mất kinh) và xét nghiệm nội tiết (FSH cao, estrogen thấp), cho thấy buồng trứng đã ngừng hoạt động.
Tóm lại, mọi trường hợp suy buồng trứng sớm đều có AMH thấp, nhưng không phải trường hợp AMH thấp nào cũng là suy buồng trứng sớm. Một phụ nữ 35 tuổi với AMH là 0.8 ng/mL có thể được coi là thấp so với người 25 tuổi, nhưng đó là một dự trữ buồng trứng giảm theo tuổi, chứ chưa phải là suy buồng trứng sớm.
>>> Xem thêm: Suy buồng trứng sớm: Những dấu hiệu quan trọng phụ nữ cần biết
Ảnh hưởng thực tế của AMH thấp đến khả năng sinh sản
Khi AMH thấp, số lượng nang trứng có sẵn trong mỗi chu kỳ kinh sẽ ít hơn so với bình thường. Điều này làm giảm xác suất có một quả trứng chất lượng tốt để thụ tinh. Tuy nhiên, nó không ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng của những quả trứng còn lại.
Theo bác sĩ Tăng Đức Cương, nhiều chị em có AMH thấp vẫn mang thai tự nhiên thành công, đặc biệt nếu họ còn trẻ và có chu kỳ kinh đều đặn.
Với các phương pháp hỗ trợ sinh sản như IVF, AMH thấp có thể gây ra một chút thách thức. Số lượng trứng thu được sau khi kích thích buồng trứng có thể ít hơn, nhưng không phải không có hy vọng. Các chuyên gia sẽ có phác đồ điều trị riêng biệt để tối ưu hóa việc thu trứng.
Cách chẩn đoán chính xác tình trạng buồng trứng
Để có cái nhìn toàn diện và đưa ra kết luận chuẩn xác, bác sĩ Tăng Đức Cương cho biết không chỉ dựa vào mỗi xét nghiệm AMH mà kết hợp nhiều phương pháp khác nhau, bao gồm:
Xét nghiệm hormone toàn diện
Ngoài AMH, các chỉ số FSH, LH, và estradiol cũng cực kỳ quan trọng. Nếu FSH tăng cao liên tục, đó là một dấu hiệu đáng lo ngại hơn nhiều so với việc chỉ AMH thấp.
Siêu âm buồng trứng
Bác sĩ sẽ siêu âm để đếm số lượng nang noãn nhỏ (còn gọi là AFC – Antral Follicle Count) và kiểm tra kích thước buồng trứng. Số nang noãn ít là một dấu hiệu rõ ràng của dự trữ buồng trứng đang suy giảm.
Đánh giá lâm sàng
Chẩn đoán còn dựa vào các triệu chứng thực tế bạn đang trải qua, như chu kỳ kinh nguyệt có bị rối loạn không, có các dấu hiệu tiền mãn kinh như bốc hỏa, đổ mồ hôi đêm không.
Nếu AMH thấp thì nên làm gì?
Phát hiện AMH thấp không phải là điều để bạn tuyệt vọng, mà là tín hiệu để bạn chủ động hơn trong việc bảo vệ sức khỏe sinh sản.
Chủ động thăm khám chuyên khoa
Bác sĩ Tăng Đức Cương cho biết, việc đầu tiên và quan trọng nhất là tìm đến các bác sĩ chuyên khoa sản phụ khoa hoặc chuyên gia hỗ trợ sinh sản. Họ sẽ tư vấn, đánh giá tình trạng của bạn một cách chính xác và đưa ra lời khuyên phù hợp.
Điều chỉnh lối sống
Dù chưa có cách nào làm tăng AMH trực tiếp, một lối sống khoa học sẽ giúp cải thiện chất lượng trứng còn lại. Hãy ăn uống đủ chất, tập thể dục đều đặn, ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi đêm và cố gắng giảm stress.
Xem xét các phương án hỗ trợ sinh sản
Đừng chần chừ mà hãy thảo luận với bác sĩ về các lựa chọn như IVF nếu bạn đang có kế hoạch có con. Việc can thiệp sớm sẽ tăng cơ hội thành công.
Bảo tồn khả năng sinh sản (trữ trứng)
Đối với những người chưa muốn có con ngay, trữ đông trứng là một giải pháp hữu hiệu. Đây là cách bạn chủ động “cất giữ” những quả trứng khỏe mạnh, đảm bảo cơ hội làm mẹ trong tương lai.
>>> Xem thêm: Giảm dự trữ buồng trứng và suy buồng trứng sớm: Khác biệt và liên quan
Case study thành công tại Đông Đô IVF Center
Anh Hoàn và chị Quế, cặp đôi đều 36 tuổi, tìm đến Đông Đô IVF Center sau khi thất bại với phương pháp IUI. Qua thăm khám, các bác sĩ phát hiện chị Quế có chỉ số AMH < 1,0 ng/mL, một dấu hiệu rõ ràng cho thấy dự trữ buồng trứng suy giảm nghiêm trọng. Cùng với đó, anh Hoàn cũng gặp vấn đề về tinh trùng.
Những tưởng mọi hy vọng đã khép lại, nhưng dưới sự hỗ trợ của Bác sĩ Tăng Đức Cương, cả hai đã bước vào hành trình thụ tinh trong ống nghiệm (IVF). Thay vì kích trứng liều cao, bác sĩ đã áp dụng một phác đồ đặc biệt, nhẹ nhàng hơn, tập trung vào việc lấy một vài trứng chất lượng tốt.
Kết quả thật đáng mừng: sau quá trình kích thích buồng trứng, chị Quế thu được 4 phôi ngày 5, một thành công ngoài mong đợi. Quyết định chuyển hai phôi, và phép màu đã thật sự xảy ra. Chị mang thai và sau đó sinh một bé trai khỏe mạnh.
Bác sĩ Tăng Đức Cương nhấn mạnh rằng, đối với các cặp vợ chồng gặp tình trạng như suy buồng trứng hoặc chỉ số AMH thấp, điều quan trọng nhất là không được nản lòng. Mọi trường hợp đều có giải pháp riêng, chỉ cần tìm đến đúng địa chỉ và có sự đồng hành của một bác sĩ có chuyên môn sâu.
“Tại Đông Đô IVF Center, chúng tôi luôn có những phác đồ cá nhân hóa, từ việc tối ưu hóa chất lượng trứng còn lại đến các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản tiên tiến. Niềm tin và sự hợp tác của bệnh nhân chính là chìa khóa thành công.”, bác sĩ Tăng Đức Cương khẳng định.
Giải đáp thắc mắc thường gặp (FAQ)
AMH bao nhiêu thì gọi là thấp?
Thường thì chỉ số AMH dưới 1.2 ng/mL được coi là thấp. Tuy nhiên, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để có kết luận chính xác nhất, vì mức độ này còn tùy thuộc vào tuổi tác và tình trạng sức khỏe cá nhân.
Tôi hay nghe AMH thấp – dấu hiệu này biểu hiện như thế nào trong cuộc sống hằng ngày?
Thường là chu kỳ kinh không đều, có thể rút ngắn hoặc mất kinh vài tháng. Kèm theo đó là những cảm giác như bốc hỏa, đổ mồ hôi về đêm, tâm trạng lên xuống thất thường rất giống mãn kinh sớm mà ít người để ý.
AMH thấp có thể mang thai tự nhiên không?
Có, hoàn toàn có thể. AMH thấp chỉ phản ánh số lượng trứng ít, không phải chất lượng. Nhiều phụ nữ có AMH thấp vẫn rụng trứng và thụ thai thành công. Quan trọng là bạn cần theo dõi chu kỳ kinh và tham khảo ý kiến bác sĩ.
Có cách nào làm tăng AMH không?
Đến nay, chưa có loại thuốc hay phương pháp nào được khoa học chứng minh có thể làm tăng trực tiếp chỉ số AMH. Các biện pháp cải thiện lối sống hay thực phẩm chức năng chỉ có tác dụng hỗ trợ, giúp tối ưu hóa chất lượng của những quả trứng còn lại.
AMH thấp ảnh hưởng thế nào đến chu kỳ kinh nguyệt?
Chu kỳ trở nên thất thường hơn, đôi khi kinh đến sớm hơn, chu kỳ ngắn lại dưới 21 ngày hoặc dài hơn 35 ngày, và có thể mất kinh tạm thời. Đây là dấu hiệu báo động buồng trứng hoạt động kém đi.
Những ai cần thiết nên kiểm tra AMH sớm?
Phụ nữ trên 30 tuổi có kế hoạch sinh con hoặc có tiền sử gia đình mãn kinh sớm, rối loạn kinh nguyệt, hoặc đã từng điều trị hóa trị, xạ trị vùng chậu đều cần kiểm tra AMH để đánh giá khả năng sinh sản.
Tôi nên làm gì nếu được chẩn đoán AMH thấp và muốn có con?
Nên sớm tìm đến chuyên gia để lập kế hoạch hỗ trợ sinh sản, có thể bắt đầu với các phương pháp kích thích buồng trứng, IVF hoặc các kỹ thuật phù hợp để tối đa hóa khả năng thụ thai.
