Suy buồng trứng sớm là một tình trạng y khoa đáng lo ngại. Nó xảy ra khi buồng trứng ngừng hoạt động bình thường ở phụ nữ dưới 40 tuổi, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng sinh sản.
Hiểu đơn giản, đó là sự suy giảm chức năng buồng trứng một cách bất thường, trước thời điểm tự nhiên của cơ thể. Tình trạng này có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau, gây ra sự thiếu hụt các hormone quan trọng như estrogen và progesterone, từ đó dẫn đến các vấn đề sức khỏe, đặc biệt là vô sinh.
Mặc dù không phổ biến, tình trạng này vẫn là nỗi ám ảnh đối với nhiều phụ nữ trẻ.
Vì sao suy buồng trứng sớm lại là rào cản lớn đối với việc làm mẹ?
Buồng trứng là cơ quan chính trong hệ sinh sản nữ, giữ vai trò sản xuất trứng và hormone. Khi chức năng buồng trứng bị suy giảm sớm, các quy trình tự nhiên này bị phá vỡ, dẫn đến vô sinh.
Khó khăn trong việc tạo ra trứng trưởng thành
Một trong những hệ quả đầu tiên và rõ rệt nhất là việc buồng trứng không còn khả năng phóng thích trứng đều đặn. Thông thường, mỗi tháng sẽ có một nang trứng phát triển và rụng xuống, sẵn sàng cho quá trình thụ tinh. Nhưng với tình trạng này, quá trình đó sẽ bị đình trệ, số lượng trứng sẵn có giảm đi, thậm chí không còn trứng để rụng.
Sự bất ổn của hệ nội tiết
Sự suy giảm của buồng trứng kéo theo một hệ lụy nghiêm trọng khác: sự rối loạn của các hormone sinh sản. Việc sản xuất estrogen và progesterone bị ngưng trệ hoặc giảm sút đột ngột. Sự mất cân bằng nội tiết này không chỉ ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt mà còn làm cho môi trường tử cung không còn lý tưởng cho phôi làm tổ và phát triển.
Chất lượng trứng kém, làm giảm khả năng thụ thai
Dù vẫn còn một vài trứng, nhưng chất lượng của chúng thường không đảm bảo. Trứng có thể bị biến đổi về cấu trúc di truyền hoặc các yếu tố khác, khiến việc thụ tinh trở nên khó khăn hơn. Ngay cả khi thụ tinh thành công, phôi thai có thể kém chất lượng, dẫn đến nguy cơ sảy thai cao.
>>> Xem thêm: Nguyên nhân và hướng điều trị suy giảm chức năng buồng trứng sớm
Những dấu hiệu nhận biết nguy cơ vô sinh do suy buồng trứng sớm
Việc nhận biết sớm các triệu chứng suy giảm buồng trứng có thể giúp phụ nữ chủ động hơn trong việc tìm kiếm sự trợ giúp y tế. Một số dấu hiệu dưới đây không nên bỏ qua.
Chu kỳ kinh nguyệt bất thường
Kinh nguyệt có thể trở nên không đều, lượng máu ra ít hơn bình thường hoặc thậm chí mất kinh hoàn toàn. Đây là một trong những tín hiệu cảnh báo sớm nhất mà cơ thể bạn đang gặp vấn đề với buồng trứng.
Thay đổi bất lợi về tâm sinh lý
Các triệu chứng giống như thời kỳ mãn kinh cũng xuất hiện, bao gồm những cơn bốc hỏa nóng ran, khó ngủ, và một số người còn cảm thấy giảm ham muốn tình dục. Sự thiếu hụt estrogen chính là nguyên nhân đằng sau những thay đổi này.
Cặp đôi khó có con dù đã cố gắng
Đây là triệu chứng rõ ràng nhất, thường là lý do chính khiến nhiều cặp vợ chồng đi khám. Nếu bạn đã quan hệ tình dục đều đặn trong một thời gian dài mà vẫn không có thai, kèm theo các dấu hiệu khác, đây có thể là lúc cần nghĩ đến việc khám chuyên khoa.
Những phương pháp hỗ trợ phụ nữ khi bị suy buồng trứng sớm
Vô sinh do suy buồng trứng sớm là một thách thức lớn, nhưng y học hiện đại đã mang lại nhiều hy vọng. Tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.
Thụ tinh trong ống nghiệm sử dụng trứng hiến tặng
Đây là giải pháp hiệu quả và phổ biến nhất cho những trường hợp buồng trứng đã ngừng hoạt động hoàn toàn. Với phương pháp này, trứng khỏe mạnh từ người hiến tặng sẽ được thụ tinh với tinh trùng của bạn đời, sau đó phôi sẽ được cấy vào tử cung người mẹ để phát triển.
Liệu pháp bổ sung nội tiết tố
Liệu pháp hormone thay thế (HRT) được sử dụng để giảm thiểu các triệu chứng tiền mãn kinh và duy trì sức khỏe tổng thể. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng HRT không trực tiếp giúp phục hồi khả năng sinh sản mà chỉ tập trung vào việc cân bằng nội tiết tố.
Kích thích buồng trứng trong giai đoạn sớm
Với những trường hợp được chẩn đoán sớm và buồng trứng vẫn còn một số nang noãn tiềm năng, các bác sĩ có thể sử dụng thuốc để kích thích buồng trứng sản xuất trứng. Phương pháp này có thể giúp tăng cơ hội thụ thai, tuy nhiên tỉ lệ thành công không cao bằng IVF.
Lựa chọn bảo tồn khả năng sinh sản
Đối với phụ nữ có nguy cơ cao (như có người thân trong gia đình bị suy buồng trứng sớm), việc trữ trứng sớm là một phương án phòng ngừa thông minh. Bằng cách này, trứng khỏe mạnh có thể được bảo quản để sử dụng trong tương lai.
Sự đồng hành về mặt tinh thần
Quá trình điều trị vô sinh có thể rất căng thẳng và gây áp lực. Việc có một người bạn đời thấu hiểu và sự hỗ trợ tâm lý từ các chuyên gia là vô cùng quan trọng, giúp các cặp đôi vững vàng hơn trong suốt hành trình tìm con.
>>> Có thể bạn quan tâm: AMH thấp có phải là suy buồng trứng sớm? Góc nhìn từ chuyên gia.
Case study thành công tại Đông Đô IVF Center
Hạnh phúc gia đình chị L. và anh H. đã từng bị phủ bóng bởi một nỗi đau thầm kín. 5 năm ròng rã, đi hết nơi này đến nơi khác, họ chỉ nhận lại một câu trả lời duy nhất: vô sinh do suy buồng trứng sớm. Bác sĩ từng nói với chị, cơ hội có con tự nhiên gần như không còn, nên nghĩ đến chuyện xin trứng.
Lời khuyên đó như một nhát cứa vào hy vọng cuối cùng của chị L. Tuyệt vọng, chán nản, chị đã từng nghĩ đến việc buông xuôi. Cho tới một ngày, anh H. đọc được thông tin về bác sĩ Tăng Đức Cương và những thành công đáng kinh ngạc tại Đông Đô IVF Center. Đó là lúc họ quyết định thử một lần nữa.
Từ buổi đầu gặp mặt, bác sĩ Cương đã mang lại cảm giác tin cậy. Sau khi xem xét cẩn thận hồ sơ bệnh án, bác sĩ trấn an: “Dù khó, nhưng vẫn còn cơ hội. Chúng ta sẽ thử một phác đồ đặc biệt để kích thích trứng.” Lời nói đó như liều thuốc tinh thần, giúp chị L. lấy lại niềm tin.
Quá trình điều trị bắt đầu. Mặc dù buồng trứng của chị chỉ cho ra được một vài nang nhỏ, nhưng với phác đồ riêng, các bác sĩ vẫn thành công. Kết quả chọc hút chỉ thu được một trứng duy nhất. Dẫu vậy, phép màu đã xảy ra khi thụ tinh thành công và phát triển thành phôi ngày 5.
Dưới bàn tay trực tiếp của bác sĩ Tăng Đức Cương, phôi thai được cấy vào tử cung chị L. Và 14 ngày sau, cầm trên tay kết quả xét nghiệm HCG với chỉ số dương tính, vợ chồng chị bật khóc nức nở.
Giờ đây, khi bé gái khỏe mạnh, lanh lợi đã được gần một tuổi, câu chuyện về hành trình tìm con vẫn được kể lại như một phép màu. Đó không chỉ là thành công về mặt y học, mà còn là minh chứng cho sự kiên trì, niềm tin, và đặc biệt là sự đồng hành của bác sĩ Tăng Đức Cương cùng đội ngũ Đông Đô IVF Center, những người đã biến ước mơ làm mẹ của chị L. thành hiện thực.
>>> Xem thêm: Giảm dự trữ buồng trứng và suy buồng trứng sớm: Khác biệt là liên quan.
Giải đáp thắc mắc
Thụ tinh trong ống nghiệm bằng trứng hiến tặng có an toàn không?
Đây là một quy trình y khoa đã được chứng minh về tính an toàn, cả cho người hiến và người nhận. Việc sàng lọc y tế nghiêm ngặt đảm bảo rằng trứng hiến tặng không mang mầm bệnh di truyền hay truyền nhiễm.
Liệu có thể mang thai tự nhiên khi bị suy buồng trứng sớm?
Dù tỷ lệ rất thấp nhưng không phải là không thể. Một số phụ nữ vẫn có những đợt rụng trứng “bất ngờ” sau khi được chẩn đoán. Tuy nhiên, không nên phụ thuộc hoàn toàn vào khả năng này. Việc theo dõi sức khỏe và tham khảo ý kiến bác sĩ là điều bắt buộc.
Có biện pháp nào phòng ngừa vô sinh do suy buồng trứng sớm?
Mặc dù không thể phòng ngừa tuyệt đối vì nhiều nguyên nhân là do di truyền hoặc tự miễn, nhưng việc duy trì một lối sống lành mạnh, ăn uống cân bằng, tránh xa thuốc lá và rượu bia, cũng như kiểm soát căng thẳng có thể giúp bảo vệ sức khỏe tổng thể, từ đó có lợi cho chức năng buồng trứng.
Suy buồng trứng sớm có liên quan đến di truyền hay bệnh tự miễn không?
Đây là hai nguyên nhân mà y học hay nhắc tới đó. Về di truyền, đôi lúc có những bất thường nhiễm sắc thể, chẳng hạn như hội chứng Turner chẳng hạn, là có thể gây ra bệnh này. Còn bệnh tự miễn, dễ hiểu là hệ miễn dịch của cơ thể lại quay sang tấn công chính buồng trứng, làm nó bị tổn thương.
Liệu bệnh này có chữa khỏi hoàn toàn được không?
Với kiến thức y học hiện tại thì đây là một tình trạng không thể phục hồi được. Buồng trứng đã ngừng hoạt động thì không có cách nào làm nó quay trở lại. Việc điều trị chủ yếu tập trung vào việc quản lý triệu chứng và bù đắp hormone thiếu hụt thôi.
Liệu pháp thay thế hormone có phải là lựa chọn duy nhất không và có rủi ro gì không?
Đây là phương pháp phổ biến và hiệu quả nhất để kiểm soát triệu chứng. Liệu pháp hormone giúp làm giảm các cơn bốc hỏa, khô âm đạo, và còn bảo vệ xương. Tuy nhiên, nó cũng có những rủi ro nhất định, ví dụ như có thể làm tăng nhẹ nguy cơ mắc một số bệnh tim mạch hoặc ung thư vú, đặc biệt nếu dùng kéo dài và không được bác sĩ theo dõi sát sao.
Có cách nào phòng ngừa hay làm chậm tiến trình của bệnh này không?
Với những trường hợp do di truyền hay bệnh tự miễn thì thật sự rất khó để phòng ngừa. Tuy nhiên, một lối sống lành mạnh thì luôn có ích. Giảm căng thẳng, ăn uống đầy đủ dưỡng chất và tránh xa thuốc lá hay rượu bia thì cũng có thể giúp bảo vệ buồng trứng của bạn khỏi những tác nhân gây hại từ môi trường.
